ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ VISHNU MUDRA

 

ವಿಷ್ಣು ದೇವರು  ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮನುಷ್ಯರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿಡುವುದು ಅವರ ಪಾತ್ರ. ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರೆ ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೇವರ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

ಇದು ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ (ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂಕೇತ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕೈ ಸನ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ನಾಡಿ ಶೋಧನ ಪ್ರಾಣಾಯಂ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೂಗಿನ ಮೂಲಕ ಉಸಿರಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ತಂತ್ರಗಳು ಒಂದು ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಯನ್ನು ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಡಲು ಹೇಳಿದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಯನ್ನು ಲಘುವಾಗಿ ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಅಭ್ಯಾಸ. ಈ ಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿ, ತೋರುಬೆರಳು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದ ಬೆರಳು ಎರಡನ್ನೂ ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಮೂಲದಿಂದ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಉಳಿದ ಬೆರಳುಗಳು ನೇರವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಮುದ್ರೆಯು ಮೊದಲ ಮೂರು ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವುದು -

1. ಮುಲಾಧಾರ ಚಕ್ರ

2. ಸ್ವಾದಿಸ್ಟನ ಚಕ್ರ ಮತ್ತು

3. ಮಣಿಪುರ ಚಕ್ರ

ಆಳವಾದ ಉಸಿರಾಟ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನ ಆಸನಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುವ ಈ ಮುದ್ರಾ ನಾಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಮತ್ತು ಉಂಗುರದ ಬೆರಳಿನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಯೋಗ ಕೈ ಸೂಚಕವಾಗಿದೆ.

ಉಂಗುರ ಬೆರಳು ಭೂಮಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದ್ದು, ಮುಲಾಧಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.

ಸಣ್ಣ ಬೆರಳು ನೀರಿನ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಸ್ವದಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮತ್ತು ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಬೆಂಕಿಯ ಅಂಶದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಮಣಿಪುರ ಚಕ್ರಕ್ಕೆ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಯಾವಾಗ ಬೇಕಾದರೂ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಿ ಬೇಕಾದರೂ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ವಿಷ್ಣು ಹಸ್ತ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಕೆಳಗಡೆ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ:

ಪದ್ಮಾಸನ, ಸಿದ್ಧಾಸನ, ಸ್ವಸ್ತಿಕಾಸನ, ವಜ್ರಾಸನ, ಅಥವಾ ಸುಖಾಸನ ಮುಂತಾದ ಧ್ಯಾನ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುದ್ರಾ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ. ನೀವು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಅನಾನುಕೂಲವಾಗಿದ್ದರೆ, ನೀವು ನೆಟ್ಟಗೆ ಬೆನ್ನಿನೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಆರಾಮದಾಯಕ ಆಸನ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ (ಕುರ್ಚಿ) ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕೈಗಳನ್ನು ತೊಡೆಯಿಂದ ಅಥವಾ ಮೊಣಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಮೇಲಕ್ಕೆ ತೋರಿಸಿ. ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಆಳವಾದ ಉಸಿರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಈಗ, (ಯಾವಾಗಲೂ ನಿಮ್ಮ ಬಲಗೈಯಿಂದ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ) ಬಲಗೈಯನ್ನು ಮೊಣಕೈ ಬಾಗಿಸಿ, ತೋರುಬೆರಳು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದ ಬೆರಳನ್ನು ಕೈಯ ಅಂಗೈ ಕಡೆಗೆ ಅಥವಾ ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಸುರುಳಿಯಾಗಿ ಸುತ್ತಿಕೊಳ್ಳಿ. ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಮತ್ತು ಎರಡು ಬೆರಳುಗಳನ್ನು (ಸ್ವಲ್ಪ ಮತ್ತು ಉಂಗುರ) ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಬೇಕು.

ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ನಾಡಿ ಶೋಧನದಲ್ಲಿ, ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಮತ್ತು ಬೆರಳುಗಳು ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಗಳ ಮೇಲೆ ಲಘುವಾಗಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಎಡ ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಯ ಮೂಲಕ ಉಸಿರಾಡುವಾಗ ಬಲ ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಲು ಯೋಗಿ ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ನಂತರ, ಉಂಗುರ ಬೆರಳು ಎಡ ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವಾಗ, ಮನಸ್ಸನ್ನು ಓ೦ ಎಂಬ ಮಂತ್ರ ಅಕ್ಷರದಿಂದ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಬೇಕು ಅವಾಗ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ.

ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರೆಯ ಅವಧಿ:

ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ 30 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಅಥವಾ 10 ರಿಂದ 12 ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಬಾರಿ ಮಾಡಿ.

ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ ಅಭ್ಯಾಸದಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

• ನಾಡಿ ಶೋಧನ್ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತದೆ

• ಇದು ನಿಮಗೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ

• ಆತಂಕ, ಮಾನಸಿಕ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ

• ಉಸಿರಾಟದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ

• ತಲೆನೋವು ಅಥವಾ ಮೈಗ್ರೇನ್ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ

• ಮಲಬದ್ಧತೆ, ಗ್ಯಾಸ್ಟ್ರಿಕ್ ಆಮ್ಲೀಯತೆ, ಅಲರ್ಜಿಯ ತೊಂದರೆಗಳು ಮತ್ತು ಗೊರಕೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.

• ಆಸ್ತಮಾ, ತಲೆನೋವು, ಮೈಗ್ರೇನ್, ನರವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತೊಂದರೆಗಳು, ಹೃದಯ ತಡೆ ಮತ್ತು ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

• ಇಡೀ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲಜನಕದ ಪೂರೈಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ

• ಈ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮದ ನಿಯಮಿತ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಿತ ಅಭ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಮತ್ತು ಮಧುಮೇಹವನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ

• ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ

• ದೇಹ, ಮೆದುಳು ಮತ್ತು ನರಮಂಡಲವನ್ನು ತಣ್ಣಗಾಗಿಸುತ್ತದೆ

 

ಮುನ್ನಚ್ಚರಿಕೆಗಳು :

ವಿಷ್ಣು ಮುದ್ರಾ ಯಾವುದೇ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಒತ್ತಡವನ್ನು ಬೆರಳಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸಬಾರದು. ಒತ್ತಡ ಹಾಕಿದರೆ ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಚಂಚಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಮಾಡಿ.

 

ಸಾಯಿರಾಂ

ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೊಗೊಪ್ಪ

 

VISHNU MUDRA

God Vishnu is a Hindu deity whose role is to protect humans and keep the universe in balance. The Vishnu mudra is the symbol of God Vishnu.

It is one of the hand gestures called Vishnu Mudra (symbol of Vishnu), which is used to breathe through the nose during the Nadi Shodhana Pranayam. Because some pranayama techniques say one nostril to breathe at a time, while the other nostril is lightly closed. Vishnu Mudra is practice with the right hand. In this mudra, both the index finger and the middle finger have to be touched with the root of the thumb. Apart from this, the rest of the fingers are upright. This mudra stimulated the first three chakras – The Muladhara (root – for grounding and stability.) Svadisthana (Sacral - for enjoyment and relationships.) and Manipura (Solar Plexus- for personal power and inner fire)

 Vishnu Mudra associated with the nadis that performing together with deep breathing and meditation asanas. It is a yogic hand gesture that performs by the thumb and ring finger. The ring finger is the symbol of the earth, linked to the Muladhara. The little finger is the symbol of water, linked to Svadisthana. and the thumb is the symbol of the fire element and is linked to Manipura Chakra. It can practice anytime and anywhere. There are some simple steps that will explain how to do this Vishnu Hasta Mudra.

 Method of doing Vishnu Mudra:

Sit in meditation postures like Padmasana, Siddhasana, Swastikasana, Vajrasana, or Sukhasana are ideal for the practice of Mudras. If you are uncomfortable siting on the floor, you can sit in any comfortable seating posture (on chair or stool) with the erect back. Place the hands with palm pointing upwards on the thighs or the knees. Close your eyes and take some deep breaths with the awareness of the breathing process. Now, (Always practice with your right hand) raise the right hand with the elbow bent, curl the index finger and middle finger in towards the palm of the hand or in the root of the thumb. Thumb and two fingers (little and ring) should be keep extended as much as possible.

In Nadi Shodhana with Vishnu Mudra, The thumb and fingers rest lightly just above the nostrils. The yogi uses the thumb to close the right nostril while inhaling through the left nostril. After this, the ring finger closes the left nostril and then the thumb is released. So, the yogi exhales through the right nostril.

While practicing this Mudra, remove all thoughts from the mind to focus the mind only on OM.

 Duration for Vishnu Mudra :

Perform this pose for 30 minutes at a stretch every day or for 10 to 12 minutes three times a day.

 Benefits of practicing Vishnu Mudra :

• Used for Nadi Shodhan Pranayama

• It offers you emotional as well as physical energy

• Reduces anxiety, mental & physical stress

• Improves breathing quality

• Beneficial in case of a headache or a migraine

• Treats conditions of constipation, gastric acidity, allergic problems, and snoring.

• Cures asthma, headache, migraine, neurological problems, heart blockage, and depression.

• Increases oxygen supply in the entire body

• Prevents and controls blood pressure and diabetes with the regular and dedicated practice of this pranayama

• Improves concentration and calms the mind

• Cools down the body, brain and nervous system

 Precautions :

Vishnu Mudras is beneficial without any side-effects. Pressure should not be applied on the finger. Pressure means, your mind is restless and not stable. Perform this mudra freely.

 

Sairam

Manjunatha Harogoppa

 

 

 

ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರ

 ಮತ್ಸ್ಯಮುದ್ರ MATSYA MUDRA

(ಅಸ್ಥಿಸಂಧಿವಾತ, ಆರೋಗ್ಯಕರ ಕೀಲುಗಳು, ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಮತೋಲನ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕತೆ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ)

ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ‘ಮತ್ಸ್ಯ’ ಎಂದರೆ “ಮೀನು”.  ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರವು ವಿಷ್ಣುವಿನ ‘ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರಂ’ ಅಥವಾ “ಸಂಸಾರ ಸಾಗರ” (ಸಂಸಾರ ಸಾಗರ) ದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಭಯವಾಗಿ ಓಡಾಡುವ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಸಹ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.  ‘ಮುದ್ರ’ ಎಂದರೆ ‘ಗೆಸ್ಚರ್’ ಅಥವಾ ‘ಸೀಲ್’.  ಯೋಗಿ ಕೊಳದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಮೀನಿನಂತೆ ಇರಬೇಕೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ.  ಅವನು ಯಾವಾಗಲೂ ಕೆಸರಿನಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ಎಂದಿಗೂ ಕೊಳಕು ಅಲ್ಲ.  ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯ ಅಭ್ಯಾಸವು ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಸ್ಥಿಸಂಧಿವಾತ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಕೀಲುಗಳ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ಒಬ್ಬರ ಸತ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಹರಿಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ ದ್ರವತೆಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ತರಲು ಇದು ನೀರಿನ ಅಂಶವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ಬಿಡುಗಡೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತತೆಯ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಲು ಉಸಿರು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯು ಹೊಕ್ಕುಳ ಮತ್ತು ಸೊಂಟಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ.  ಮತ್ಸ್ಯಾವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವಾಗ ಉಸಿರಾಟವು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ಉದ್ದವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ದೇಹಕ್ಕೆ ತಂಪಾಗಿಸುವ ಮತ್ತು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುವ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.

ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಆಸನ-ಮಂತ್ರವನ್ನು ಓದುವುದರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವಾರು ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ‘ಕವರಿಂಗ್’ (ವಸ್ತುವನ್ನು ಆವರಿಸುವುದು, ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವುದು) ಎಂದು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯು ಭರತನಾಟ್ಯ ನೃತ್ಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ.

ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ:

ಧ್ಯಾನ ಭಂಗಿಗಳಾದ ಪದ್ಮಾಸನ, ಸಿದ್ಧಾಸನ, ಸ್ವಸ್ತಿಕಾಸನ, ವಜ್ರಾಸನ ಅಥವಾ ಸುಖಾಸನ ಮುದ್ರೆ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿದೆ.  ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಉಣ್ಣೆ ಕಾರ್ಪೆಟ್, ಮರ, ದುರ್ವಾ ಹುಲ್ಲು ಅಥವಾ ಹಸುವಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ನೆಲವನ್ನು ಬಳಸಿ.  ನಿಮ್ಮ ಬೆನ್ನನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಇರಿಸಿ ಮತ್ತು ಭುಜದ ಬ್ಲೇಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಉದ್ವೇಗವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ.  ಅವುಗಳನ್ನು ಶಾಂತವಾಗಿಡಿ.  ಭಂಗಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಇದು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಅರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಆಳವಾದ ಉಸಿರನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.  ಈಗ ನಿಮ್ಮ ಎಡಗೈ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಂದು ಅದರ ಮೇಲೆ ಬಲಗೈ ಬೆರಳನ್ನು ಹಾಕಿ, ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ (ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ).  ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ವಿಸ್ತರಿಸಿದಾಗ ಎಲ್ಲಾ ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.  ನಿಮ್ಮ ಕೈಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಮುಂದೆ ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳಿ ಅಥವಾ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮಾಡಿ.  ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮತ್ಸ್ಯ ಅವತಾರವನ್ನು ಈ ಸನ್ನೆಯಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಉದ್ವೇಗದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲು ಇದು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಮುಖ ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು.  ಖಾಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡಲು ಇದು ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲ.  ನೀವು ಈ ಮುದ್ರಾವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಹೊಟ್ಟೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು.  ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯು ನಿಂತಿರುವ, ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಅಥವಾ ಮಲಗುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮತ್ಸ್ಯ ಅರ್ಥ :

 "ನನ್ನ ಆಂತರಿಕ ಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಜೀವನದ ಲಯಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾನು ಹರಿಯುತ್ತೇನೆ."

 "ಪೋಷಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯ ಅಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ, ನನ್ನ ದೇಹವು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಆರಾಮದಾಯಕವಾಗಿ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ"

 ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಗೆ ಅವಧಿ:

ಈ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ 45 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಅಥವಾ 10 ರಿಂದ 15 ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ ಮೂರು ಬಾರಿ ಮಾಡಿ.  ನೀವು ಕಾರ್ಯನಿರತವಾಗಿದ್ದರೆ ನೀವು ಅದನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು ಆದರೆ ಈ ಮುದ್ರೆಯ ಅಭ್ಯಾಸದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಮಯವೆಂದರೆ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವಾಗ.  ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತು, ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಅಥವಾ ಮಲಗಲು ಸಹ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ.  ನೀವು ಮಂತ್ರವನ್ನು ಜಪಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮೌನವಾಗಿ ಪದಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು.  ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 4-6 ರ ನಡುವೆ ನೀವು ಮಾಡುವಾಗ ಎಲ್ಲಾ ಮುದ್ರಾಗಳು ಬಹಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.  ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ, ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗೆ, ನೀವು ಎರಡು ತಿಂಗಳು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.

ಮತ್ಸ್ಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವುದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

• ಇದು ಆಸ್ಟಿಯೊಪೊರೋಸಿಸ್, 

• ಅಸ್ಥಿಸಂಧಿವಾತ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಕೀಲುಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

• ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ

• ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ

• ಇದು ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡಿದ ಎಂಡೋಕ್ರೈನ್ ಗ್ರಂಥಿ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಶಾಂತತೆಯ ಹಿತವಾದ ಅಲೆಗಳನ್ನು ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತರುತ್ತದೆ

• Emotional ಭಾವನಾತ್ಮಕ ದ್ರವತೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತದೆ

• ಏಕಾಗ್ರತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವಾಗ ಮೆಮೊರಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ

• Positive ನಮಗೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಫಿಟ್‌ನೆಸ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

• ಭಕ್ತಿಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ನಿಮ್ಮನ್ನು ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ವಯಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ

ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳು:

ಈ ಮುದ್ರೆಯ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲ.  ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಮುದ್ರಾಗಳು ಯಾವುದೇ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲದೆ ನಮಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿ.  ಆದರೆ ಈ ಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆರಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಒತ್ತಡ ಹೇರಬಾರದು.  ಒತ್ತಡ ಎಂದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಚಂಚಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.  ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಏನೂ ಇಲ್ಲ.  ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಮಾಡಿ.

ಸಾಯಿರಾಂ

ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೋಗೋಪ್ಪ

MATSYA MUDRA

(Osteoarthritis, healthy joints, Enhances immunity, Emotional balance, Positivity and Prolong age)

 

‘Matsya’ in Sanskrit means “Fish”. Matsya Mudra also represents the ‘Matsya Avataram’ of Lord Vishnu or a fish who fearlessly wades along in the “Samsara Sagara” (ocean of samsara). ‘Mudra’ means ‘gesture’ or ‘Seal’. Yogi tells us to be like the fish at the bottom of the pond. He is always in the mud, but never dirty. The practice of Matsya mudra enhances immunity, it helps in osteoarthritis and the health of our joints. It activates the Water Element to bring a sense of fluidity, with the ability to flow with one’s truth and with life. Breath and energy descend downward into the navel and pelvis to instil a grounded sense of release and calmness. The exhalation is naturally lengthened while practicing Matsya increasing cooling and calming effect to mind and body.

Matsya Mudra is also used in reading the asana-mantra and in a number of other rituals, as ‘covering’ (covering the object, protecting from negative influences). The Matsya Mudra is a common depiction in Bharatnatyam dance form.

 

Method of doing Matsya Mudra:

Sit in the meditation postures such as Padmasana, Siddhasana, Swastikasana, Vajrasana or Sukhasana are ideal for the practice of mudras. Use woollen carpet, wood, Durva grass, or a floor made up of cow dung to prevent the radiations coming out of the floor. Keep your back straight and don’t keep any tension on the shoulder blades. Keep them relaxed as well. This will assist you in completing the posture. Close your eyes and take some deep breaths with the awareness of the breathing process. Now bring your left-hand fingers facing down and put the right-hand finger on it, in front of you (as shown in the picture). Keep all the fingers connected while thumb extended as much as possible. Hold your hands in front of your abdomen or relax them onto your lap. The Matsya Avatara of Lord Vishnu is also denoted by this gesture.

This can be said to be one of the prime postures which will assist you in recovering from tension and calming your mind as well. It is not necessary for doing this at an empty stomach. You may also practice this mudra with a full stomach. Matsya Mudra also practices in a standing, sitting or lying down posture.

 

Affirmations:

“I flow with my inner rhythms and the rhythms of life.”

"Bathed in waves of nourishing energy, my body moves freely and comfortable"

 

Duration for Matsya Mudra:

Perform this pose for 45 minutes at a stretch every day or for 10 to 15 minutes three times a day. You can do it any time if you are busy but the best time of the practice of this mudra is morning hours and while doing meditation. Matsya Mudra also be practiced in a standing, sitting or lying down on a bed. You can chant a mantra or switch words silently. All mudras are very effective when you do them between 4-6 am. To an excellent, the best and efficient results, make sure you practice regularly for two months.

 

Benefits of practicing Matsya Mudra:

• It is known to have a positive impact on Osteoporosis, Osteoarthritis and the health of our joints.

• Enhances immunity

• Helps align the spine

• It relaxes the muscles as well as an overcharged endocrine gland

• Reduces stress and brings soothing waves of calmness into body and mind

• Cultivates emotional fluidity

• Improves concentration and increases memory power when practiced regularly

• Fills us with positive energy and increases the fitness levels.

• Gives a feeling of Devotion, keeps you healthy and also prolongs your age

 

Precautions and side effects:

No major side effects of this Mudra. However, most of the mudras are beneficial to us without any side-effects. But no pressure should be applied on the finger in this mudra. Pressure means, your mind is restless and not stable. As a result, nothing at all. Perform this mudra freely.

 

Sairam

Manjunatha Harogoppa 

ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ SHUNYA MUDRA

 ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ SHUNYA MUDRA

 (ಕಿವಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ: ಕಿವಿಮೊರೆತ, ತಲೆಸುತ್ತು (ವರ್ಟಿಗೊ))

 “ಶೂನ್ಯ” ಎಂಬ ಪದವು ಖಾಲಿ (ಏನೂ ಇಲ್ಲ) ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ದೇಹದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅಂಶವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸವು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

 ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರೆಯ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು:

 • ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರಾ

• ಆಕಾಶ್-ಶಾಮಕ್ ಮುದ್ರಾ

 ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡುವುದು:

ಮಧ್ಯದ ಬೆರಳಿನ ತುದಿಯನ್ನು ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟು ಸ್ವಲ್ಪ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೇರುವ ಮೂಲಕ ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರಾ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಧ್ಯದ ಬೆರಳು ಈ ಮುದ್ರಾವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ದೇಹದಲ್ಲಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅಂಶವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ನೀವು ದೇಹದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳ (ಆಕಾಶ್) ಅಂಶವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.

ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರೆಯ ಪರಿಣಾಮ:

ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ದೇಹದೊಳಗಿನ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಅಂಶದ ಅಸಹಜ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳಿಗೆ  ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅಂಶವು ಕಿವಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಕಾಶ್-ಶಾಮಕ್ ಮುದ್ರಾ ಅನೇಕ ಕಿವಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಿವಿ ನೋವಿಗೆ ಇದು ವಿಫಲ-ನಿರೋಧಕ ಪರಿಹಾರವಾಗಿದೆ. ಕಡಿಮೆಯಾದ ಆಂತರಿಕ ಸ್ಥಳವು ಇತರ ನಾಲ್ಕು ಅಂಶಗಳ ಶಕ್ತಿಯ ಹರಿವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ, ವಾಯು (ಗಾಳಿ), ಅಗ್ನಿ (ಬೆಂಕಿ), ಜಲ (ನೀರು) ಮತ್ತು ಪೃಥ್ವಿ (ಭೂಮಿ). ಆದ್ದರಿಂದ, ಆಕಾಶ್-ಶಾಮಕ್ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ವಾಯು ಮುದ್ರ, ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ, ಸೂರ್ಯ ಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಜಲ್-ಶಮ್ಮಕ್ ಮುದ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಬಹುದು. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ (ಆಕಾಶ್) ವಟ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ವತ ದೋಶಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

 ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

 ಈ ಮುದ್ರ ಕೆಳಗಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ತುಂಬಾ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.

ತಲೆ ಅಥವಾ ಎದೆ ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆಯಂತಹ ದೇಹ ಅಥವಾ ದೇಹದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಲಿತನ ಅಥವಾ ಮರಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಭಾವನೆ ಹತ್ತೊಟಿಯಲ್ಲಿ ಇಡುತ್ತದೆ .

ನೋವು, ಕಿವಿಮೊರೆತ (ಶಬ್ದಗಳು), ತಲೆಸುತ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಕಿವುಡುತನದಂತಹ ಕಿವಿ ಕಾಯಿಲೆಗಳು.

ಈ ಮುದ್ರವನ್ನು ಆಯುರ್ವೇದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ವಾತಾದ ಅಧಿಕದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತ್ರಿ-ದೋಶವನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸಲು ಆಕಾಶ್-ಶಮಕ್ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸವೂ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸದ ಅವಧಿ:

ಮೂವತ್ತರಿಂದ ನಲವತ್ತೈದು ನಿಮಿಷಗಳ ನಿಯಮಿತ ಅಭ್ಯಾಸ ಸಾಕು, ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು, ಸಾತ್ವಿಕ್ ಆಹಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರಿ. ಧ್ಯಾನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಅಭ್ಯಾಸ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಯಾವುದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದು, ಅದು ಮುಂಜಾನೆ.

 ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರೆಯ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳು:

 ಆಕಾಶ್-ಶಮಕ್ ಮುದ್ರ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನೀವು ವಾತಾ ಕೊರತೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಈ ಮುದ್ರಾವನ್ನು ಮಧ್ಯಮವಾಗಿ ಮಾಡಿ.

 ಮುನ್ನಚ್ಚರಿಕೆಗಳು:

ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ನೀವು ಶೂನ್ಯ ಮುದ್ರಾ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು.

 ಸಾಯಿರಾಂ

ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೊಗೊಪ್ಪ

SHUNYA MUDRA

(for ear problems: tinnitus, vertigo)

The word “Shunya” means empty (nothing) and the practice of Shunya Mudra is useful to decrease space element in the body.

Other names of Shunya Mudra:

• Shoonya Mudra
• Aakash-Shaamak Mudra

How to do Shunya Mudra:

Shunya Mudra is done by placing the tip of the middle finger at the bottom of the thumb and apply a little pressure. The middle finger represents space element in the body by practicing this Mudra you can decrease space (Aakash) element in the body.

The impact of Shunya Mudra on health:

Shunya Mudra is used in disorders caused by an abnormal increase of space element within the body. This element is associated with ears. Therefore, Aakash-Shaamak Mudra helps to heal many ear disorders. It is an fail-proof remedy for ear pain. The decreased internal space restricts the energy flow of other four elements, i.e., Vayu (air), Agni (fire), Jal (water) and Prithvi (Earth). Therefore, Aakash-Shaamak Mudra can be beneficially combined with Vayu Mudra, Prithvi Mudra, Surya Mudra and Jal-Shammak Mudras. Space (Aakash) is the primary component of Vata Prakriti. The practice of Shunya Mudra is useful to treat Vata Dosha.

Benefits of Shunya Mudra practice:

This Mudra is very much helpful in treating following conditions.

• Feeling of emptiness or numbness in the body or body parts like the head, chest and abdomen.
• Ear ailments like pain, tinnitus (noises), vertigo and acquired deafness.
• This Mudra is used in Ayurveda treatments of all the diseases that are caused by an excess of Vata.
• The practice of Aakash-Shamak Mudra is also useful to balance tri-dosha.

Duration of Shunya Mudra practice:

Thirty to forty-five minutes of regular practice is enough, to get desired results, have Satvik food. Best practice during Meditation, otherwise it can be performed at any time or in any position, preferable that early morning.

Side Effects of Shunya Mudra:

There are no major side effects in the practice of Aakash-Shamak Mudra. But if you are a Vata deficient person then do this Mudra moderately.

Precautions:

After getting the desired result you should stop the practice of Shunya Mudra.

 

Sairam

Manjunath Harogoppa

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ

 ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ :-

Acidity, ಬಾಯಿ ಹುಣ್ಣು, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು, ಕಾಮಾಲೆ, ಜ್ವರ ಇತ್ಯಾದಿ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಈ ಮುದ್ರೆ ಉಪಯುಕ್ತ

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ ಮುದ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮುದ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸವು ಭೂಮಿಯ ಅಂಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗೆ ಬೆಂಕಿಯ ಅಂಶವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಹದ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ನೀವು ಕಫ ಕೊರತೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ, ಈ ಮುದ್ರೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಮುದ್ರ ದೇಹದ ತೂಕವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರೆಯ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು:

ಅಗ್ನಿ-ಶಮಕ್ ಮುದ್ರ.

ಪೃಥ್ವಿ-ವರ್ಷಕ್ ಮುದ್ರಾ.

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಮಾಡುವುದು:

ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಬೆರಳಿನ ತುದಿಯಿಂದ ಉಂಗುರದ ಬೆರಳಿನ ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ಸೇರಿ ಮತ್ತು ಶಾಂತ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹಾಕಿ. ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ, ಟಿ.ವಿ ನೋಡುವಾಗ ಅಥವಾ ಶಾಂತಿಯುತ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಎಲ್ಲಿಯಾದರೂ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬಹುದು.

ನಿಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರೆಯ ಪರಿಣಾಮ:

ಮೂಳೆಗಳು, ಕಾರ್ಟಿಲೆಜ್ ಮೋಲ್ಸ್ಕಿನ್ ಕೂದಲು, ಉಗುರುಗಳು, ಮಾಂಸ, ಸ್ನಾಯುಗಳು, ಸ್ನಾಯುರಜ್ಜುಗಳು, ಆಂತರಿಕ ಅಂಗಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರೆಯ ಅಭ್ಯಾಸವು ಈ ಅಂಗಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಹದ ಉಷ್ಣತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಟಿ.ಬಿ.ನಂತಹ ಕ್ಷೀಣಗೊಳ್ಳುವ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:

ಈ ಮುದ್ರಾ ಕೆಳಗಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ

• ಸಾಮರ್ಥ್ಯ.

• ಚೇತರಿಕೆ.

• ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಅಥವಾ ತ್ರಾಣದ ಕೊರತೆ.

• ತೂಕ ನಷ್ಟ.

• ಕೀಲಿನ ಕಾರ್ಟಿಲೆಜ್ನ ಅವನತಿ.

 • ದೌರ್ಬಲ್ಯ ಕ್ಷೀಣಗೊಳ್ಳುವ ಸ್ನಾಯುಗಳು.

• ಮಯೋಪಥೀಸ್.

• ಪ್ಯಾರೆಸಿಸ್.

• ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು.

• ಪೋಲಿಯೊಮೈಲಿಟಿಸ್.

• ಒಣ, ಬಿರುಕು, ಸುಡುವ, ಪ್ರಬುದ್ಧ ಚರ್ಮ.

• ಸುಲಭವಾಗಿ ಉಗುರುಗಳು.

• ಕೂದಲು ಉದುರುವಿಕೆ.

• ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲಿ ಉರಿಯುವುದು.

• ಆಮ್ಲೀಯತೆ.

• ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಸುಡುವ ಸಂವೇದನೆ.

• ಗುದದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಸುಡುವುದು.

• ಕೈ, ಕಾಲು ಮತ್ತು ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಸುಡುವುದು.

• ಬಾಯಿ ಮತ್ತು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹುಣ್ಣು.

• ಉರಿಯೂತದ ಕಾಯಿಲೆಗಳು.

• ಕಾಮಾಲೆ.

• ಜ್ವರ.

• ಹೈಪರ್ ಥೈರಾಯ್ಡಿಸಮ್.

• ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಆಯಾಸ.

 

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸದ ಅವಧಿ:

ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮೂವತ್ತರಿಂದ ನಲವತ್ತೈದು ನಿಮಿಷಗಳ ನಿಯಮಿತ ಅಭ್ಯಾಸ ಸಾಕು. ನೀವು ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವಾಗ ಅಥವಾ ಮನಸ್ಸು ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದಾಗ ಮೇಲಾಗಿ. ನಿಮ್ಮ ಆಹಾರವು ಸಾತ್ವಿಕ್ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲಿತವಾಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ತ್ವರಿತ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ತರುತ್ತದೆ.

ಪೃಥ್ವಿ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸದ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳು:

ಈ ಮುದ್ರೆಯ ಅಭ್ಯಾಸವು ಯಾವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಬೊಜ್ಜು ಮತ್ತು ಆಸ್ತಮಾ ಇರುವ ಜನರಿಗೆ ಕೆಲವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅಧಿಕ ತೂಕದ ಜನರು ಈ ಮುದ್ರ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ.

ಪೃಥ್ವಿ-ವರ್ಧಕ್ ಮುದ್ರೆಗೆ ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ:

ನೀವು ಕಫ ದೋಶ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಮಧ್ಯಮವಾಗಿ ಮಾಡಿ.

ಸಾಯಿರಾಂ

ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೊಗೊಪ್ಪ

 

PRITHVI MUDRA

(Acidity, mouth ulcers, paralysis, jaundice, fever, etc.)

 

Prithvi Mudra is one of the important Mudra among healing Mudras. The practice of this Mudra is useful to increase earth element and decrease fire element within the body. This increases the strength and endurance of the body. If you are a Kapha deficient person, this Mudra is highly beneficial. This Mudra also helps to gain body weight.

Other names of Prithvi Mudra:

Agni-Shamak Mudra.
Prithvi-Vardhak Mudra.

 

How to do Prithvi mudra:

Join the tips of ring finger with the tip of thumb finger and applying gentle pressure. This Mudra can be practiced while traveling, watching T.V, or anywhere with peaceful mind.

 

The impact of Prithvi Mudra on your health:

Earth is the major component of bones, cartilage moleskin hair, nails, flesh, muscles, tendons, internal organs, etc. the practice of Prithvi Mudra strengthens these tissues. It reduces body temperature and is also helpful to heal degenerative diseases like T.B.

 

Prithvi Mudra benefits:

This Mudra has power to heal following conditions

• Debility.
• Convalescence.
• Endurance or lack of stamina.
• Loss of weight.
• Emaciation.
• Inexplicable.
• Osteoporosis.
• Fracture.
• Degeneration of articular cartilage.
• Weakness atrophied muscles.
• Myopathies.
• Paresis.
• Paralysis.
• Poliomyelitis.
• Dry, cracked, burning, mature skin.
• Brittle nails.
• Hair loss, premature greying of hair.
• Burning in eyes.
• Acidity.
• Burning sensation of urinating.
• Burning in anus.
• Burning in hands, feet, and head.
• Aphthous.
• Ulcers in the mouth and stomach.
• Inflammatory diseases.
• Jaundice.
• Fever.
• Hyperthyroidism.
• Chronic fatigue.

 

Duration for Prithvi Mudra practice:

Thirty to forty-five minutes of regular practice is enough to get good results. Preferably when you are meditating or the mind is quiet. It will bring more and quicker benefits, if your diet is Satvik and balanced.

 

Side effects of Prithvi Mudra practice:

The practice of this Mudra has no major side effects. But for people who are obese and have Asthma will face some problems. It is better that overweight people avoid practice of this Mudra.

Precaution for Prithvi-Vardhak Mudra:
If you are a Kapha dosha person, then do it moderately.

 

Sairam

Manjunath Harogoppa

 

 

ಅಂಗಾರಕ ದೋಷ ಪರಿಹಾರ

ಅಂಗಾರಕ ದೋಷ ಪರಿಹಾರ

ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ ಪ್ರಾತಃಕಾಲ ಸೂರ್ಯೋದಯ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಅಂದರೆ ಸೂರ್ಯ ಹುಟ್ಟುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೋಡ ಎಲ್ಲ ಕೆಂಪಾಗಿರುವಾಗ ದೇವರ ಮುಂದೆ ಎರಡು ತುಪ್ಪದ ದೀಪ ಹಚ್ಚಿ ಈ ಸ್ತೋತ್ರವನ್ನು ಹನ್ನೊಂದು ಸಲ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋಗಿ ... ಹನ್ನೊಂದು ಸಲ ಅನ್ನುವವರೆಗೂ ಈ ದೀಪಗಳು ಇರಬೇಕು .. ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋದಾಗ ಕನಕಾಂಬರ ಮಾಲೆ (ಅಂದರೆ ಕೆಂಪು ಹೂವಿನ ಮಾಲೆ )ಕೊಡಿ . ಈ ರೀತಿ ಮಾಡುತ್ತಾ ಹೊದಂತೆ ಯಾರಿಗೆ ಅಂಗಾರಕ ದೋಷವಿದೆಯೊ ಅವರ ಕಾರ್ಯಗಳು ಸುಗಮವಾಗಿ ಆಗುತ್ತವೆ..ಕಂಕಣಬಲ ಸಹ ಕೂಡಿಬರುತ್ತದೆ. ಅಂಗಾರಕ ದೋಷ ಇದ್ದವರಿಗೆ ಬಹಳ ಕಿರಿಕಿರಿ ಇರುತ್ತದೆ ,ಗಂಡಹೆಂಡಿರ ನಡುವೆ ಜಗಳ , ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಂದೆರೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತದೆ ... ಮಾಡಿ ನೋಡಿ ನಿಮಗೆ ಅನಿಸುತ್ತದೆ...

ಅಂಗಾರಕ ಸ್ತೋತ್ರ

ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀ ಅಂಗಾರಕಸ್ತೋತ್ರಸ್ಯ . ವಿರೂಪಾಂಗಿರಸ ಋಷಿಃ . ಅಗ್ನಿರ್ದೇವತಾ . ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಃ .
ಭೌಮಪ್ರೀತ್ಯರ್ಥಂ ಜಪೇ ವಿನಿಯೋಗಃ .

ಅಂಗಾರಕಃ ಶಕ್ತಿಧರೋ ಲೋಹಿತಾಂಗೋ ಧರಾಸುತಃ .
ಕುಮಾರೋ ಮಂಗಲೋ ಭೌಮೋ ಮಹಾಕಾಯೋ ಧನಪ್ರದಃ ll

ಋಣಹರ್ತಾ ದೃಷ್ಟಿಕರ್ತಾ ರೋಗಕೃದ್ರೋಗನಾಶನಃ .
ವಿದ್ಯುತ್ಪ್ರಭೋ ವ್ರಣಕರಃ ಕಾಮದೋ ಧನಹೃತ್ ಕುಜಃ ll

ಸಾಮಗಾನಪ್ರಿಯೋ ರಕ್ತವಸ್ತ್ರೋ ರಕ್ತಾಯತೇಕ್ಷಣಃ .
ಲೋಹಿತೋ ರಕ್ತವರ್ಣಶ್ಚ ಸರ್ವಕರ್ಮಾವಬೋಧಕಃ ll

ರಕ್ತಮಾಲ್ಯಧರೋ ಹೇಮಕುಂಡಲೀ ಗ್ರಹನಾಯಕಃ .
ನಾಮಾನ್ಯೇತಾನಿ ಭೌಮಸ್ಯ ಯಃ ಪಠೇತ್ಸತತಂ ನರಃ ll

ಋಣಂ ತಸ್ಯ ಚ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯಂ ದಾರಿದ್ರ್ಯಂ ಚ ವಿನಶ್ಯತಿ .
ಧನಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ವಿಪುಲಂ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಚೈವ ಮನೋರಮಾಂ ll

ವಂಶೋದ್ದ್ಯೋತಕರಂ ಪುತ್ರಂ ಲಭತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ .
ಯೋಽರ್ಚಯೇದಹ್ನಿ ಭೌಮಸ್ಯ ಮಂಗಲಂ ಬಹುಪುಷ್ಪಕೈಃ ll

ಸರ್ವಾ ನಶ್ಯತಿ ಪೀಡಾ ಚ ತಸ್ಯ ಗ್ರಹಕೃತಾ ಧ್ರುವಂ .. 7..

..ll ಇತಿ ಶ್ರೀಸ್ಕಂದಪುರಾಣೇ ಅಂಗಾರಕಸ್ತೋತ್ರಂ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ..ll

 

ಸಾಯಿರಾಂ 

ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೊಗೊಪ್ಪ 

 

ದುರ್ಗಾದೇವಿ ಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರ

ದುರ್ಗಾದೇವಿ ಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರ:-

ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮಾಡುವದರಿಂದ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, Negative energy ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ವಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೆಯೇ ನಿಮಗೆ ಯಾವ ರೀತಿಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಬೇಕಾದರೂ, ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರ ನಂಬಲಾಗದಷ್ಟು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ನಿಡುತ್ತದೆ.

ದುರ್ಗಾ ಶಕ್ತಿಯುತ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ, ದುರ್ಗಾದೇವಿ ಮೂಲತಃ ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ಆದಿ-ಪರಶಕ್ತಿ ಎಂದು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾಳೆ.  ದುರ್ಗಾದೇವಿ ದೇವಿಯ ಯೋಧ ರೂಪ, ಅವಳ ಪುರಾಣವು ಶಾಂತಿ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಧರ್ಮವನ್ನು ‘ದುಷ್ಟರ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು’ ಬೆದರಿಸುವ ದುಷ್ಟ ಮತ್ತು ರಾಕ್ಷಸ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.  ದುರ್ಗಾ ಎಂದರೆ "ಪ್ರವೇಶಿಸಲಾಗದ" ಅಥವಾ "ಅಜೇಯ". ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರಾ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು (ಭ್ರಮೆಗಳನ್ನು) ಕರಗಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಭಯಭೀತರಾಗಿ ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಮುದ್ರೆ ದುಃಖವನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂತೋಷವನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ದುಃಖವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ, ತಲೆಯನ್ನು ಹಗುರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಪುನರ್ಭರ್ತಿ / ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ. ದುರ್ಗಾ ದೇವಿಯು ರಕ್ಷಕ, ಸಾಂತ್ವನಕಾರ ಮತ್ತು ಪೋಷಕ. ಇದು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರೊಳಗಿನ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಕೆಟ್ಟದ್ದರಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರಾ ಒಬ್ಬ ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ, ನಿರ್ಭೀತ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ:

ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಎರಡು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು, ಮೊದಲು ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ಮತ್ತು ನಿಂತುಕೊಂಡು

1) ಕುಳಿತು :-  ಪದ್ಮಾಸನ, ಅರ್ಧ ಪದ್ಮಾಸನ ಅಥವಾ ಸುಖಾಸನದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಿ.  ನಿಮ್ಮ ಬೆನ್ನನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಇರಿಸಿ.  ನೆಲದಿಂದ ಹೊರಹೋಗುವ ವಿಕಿರಣಗಳನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಉಣ್ಣೆ ಕಾರ್ಪೆಟ್ (ಅಥವಾ ಮರ, ದುರ್ವಾ ಹುಲ್ಲು, ಮರ ಅಥವಾ ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ನೆಲ) ಬಳಸಿ.  ಈ ಮುದ್ರಾ ಪ್ಯಾನಿಕ್ ವಿರೋಧಿ.  ಪ್ರತಿ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ತೋರುಬೆರಳಿನ ಕೆಳಗೆ ಹೆಬ್ಬೆರಳು ದಾಟಿಸಿ (ಭೌತಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಹೆಬ್ಬೆರಳು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿ ಗುಲ್ಮದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಬೇಕು, ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಅಂಶದೊಂದಿಗೆ).  ಎರಡೂ ಕೈಗಳನ್ನು ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಿ, ಅಂಗೈ ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ಎದುರಾಗಿರಿ (ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ).  ಆಳವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡಿ (ಬಲವಂತವಾಗಿ ಅಲ್ಲ) ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಕಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಐದು ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಮಾಡಿ.  ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರವು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.  ಇದು ಎಲ್ಲಾ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುವ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತದೆ.

2) ನಿಂತುಕೊಂಡಗ : ಸ್ವಲ್ಪ ಬಾಗಿದ ಮೊಣಕಾಲುಗಳಿಂದ ಬಲವಾಗಿ ನಿಂತುಕೊಳ್ಳಿ.  ಎರಡೂ ಕೈಗಳಿಂದ ಮುಷ್ಟಿಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಇರಿಸಿ (ನಿಮ್ಮ ಎದೆ).  ಆಳವಾದ ಉಸಿರಾಟವನ್ನು ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟವನ್ನು ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಗಮನಿಸಿ.

ದುರ್ಗಾ ಮಂತ್ರ:

“ಓಂ ದುಂ ದುರ್ಗಾಯೈ ನಮಃ” 

ಮಂತ್ರದಲ್ಲಿರುವ “ದುಂ” ಪದವು ರಕ್ಷಣೆಯ ಶಕ್ತಿಗಾಗಿ ‘ಬಿಜಾ’ (ಬೀಜ) ಶಬ್ದವಾಗಿದೆ.

ಮುದ್ರೆಯ ಅವಧಿ:

ಈ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಆಸನ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ 5 ನಿಮಿಷ ಮತ್ತು ನಿಂತಿರುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ 5 ರಿಂದ 15 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳಿ.  ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಗಳ ಮೊದಲು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರೆ ಇದು ಉತ್ತಮ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ.  ಈ ಮುದ್ರಾ ರಾಜ್ಯ ಅಥವಾ ರೋಗದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಗುಣಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.  ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆಯಾಸವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರೆಯ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ.  ನಿಯಮಿತ ಅಭ್ಯಾಸವು ಋಣಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ದುರ್ಗಾ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವುದರ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು:-

1) ಭಯ ಮತ್ತು ಭೀತಿಯನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ
2) ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ
3) ಸುರಕ್ಷಿತ ಭಾವನೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ
4) Primary ಪ್ರೈಮಲ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ
5) ದೇಹವನ್ನು ಶಕ್ತಿಯುತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ
6) ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತದೆ
7)ಆತ್ಮ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ
8)ಒತ್ತಡವನ್ನು ನಿವಾರಿಸುತ್ತದೆ
9) ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ
10) ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಈ ಮುದ್ರಾ ಸಹ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.  ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಒತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ನೀವು ಬರಿದಾಗುತ್ತಿರುವಾಗ ನೀವು ಇದನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. 

ಸಾಯಿರಾಂ
ಮಂಜುನಾಥ ಹಾರೋಗೋಪ್ಪ